Tweede Monitor Samenwerkingsafspraken 2020-2023

Leestijd: 4 min

Op 14 september 2022 verscheen de Tweede Monitor Samenwerkingsafspraken 2020-2023. Eind 2019 maakten de woningcorporaties, de huurderskoepels en de gemeente Samenwerkingsafspraken over de bijdrage aan betaalbare, goede en duurzame woningen in Amsterdam. Deze afspraken worden jaarlijks gemonitord en aan de gemeenteraad gerapporteerd. Daarnaast publiceert de AFWC elk jaar een jaarbericht met informatie over de prestaties van de Amsterdamse woningcorporaties.

Resultaten woningvoorraad in het kort

  • In 2021 hebben de corporaties 1.930 sociale huurwoningen opgeleverd, 868 sociale huurwoningen verkocht, 156 woningen gesloopt en 287 geliberaliseerd. Daarmee is over 2021 het aantal sociale huurwoningen per saldo met 619 woningen toegenomen.
  • Het aantal middeldure woningen, verhuurd door corporaties, is met (netto) 680 woningen gegroeid. Dit betekent een groei in 2020 en 2021 van 1.132 woningen. De afspraak is een groei van 1.100 middeldure huurwoningen in vier jaar.
  • In 2021 is de bouw gestart van 1.449 zelfstandige sociale huurwoningen en van 250 tijdelijke sociale huurwoningen. De afspraak is dat gemiddeld 2.500 sociale huurwoningen per jaar in aanbouw genomen worden.
  • In 2021 is van de 621 reguliere sociale huurwoningen de gemiddelde oppervlakte 50 m2. Afspraak is dat de oppervlakte van de nieuwbouw van reguliere sociale huurwoningen, exclusief jongeren- en studentenwoningen, gemiddeld 60m2 moet zijn.

Trendbreuk

In 2021 groeide het aantal sociale huurwoningen van corporaties in Amsterdam met 619 woningen. Na 20 jaar afname en de laatste jaren een stabilisatie, is de beoogde groei ingezet. Door een kleine daling in 2020 is de groei van de sociale voorraad van Amsterdamse corporaties voor de eerste helft van de afsprakenperiode beperkt tot 609 woningen.

De prognose is dat het aantal sociale huurwoningen de komende jaren groeit, maar de beoogde toename van 3.000 woningen zal niet worden gerealiseerd. Dit was gebaseerd op een ambitieus nieuwbouwprogramma dat uitging van 2.500 opgeleverde nieuwbouwwoningen per jaar. Dat is een stevige ambitie en we hebben ook vastgelegd dat we dit aantal alleen realiseren als we er gezamenlijk in slagen om een aantal met name benoemde projecten op tijd op te leveren. We hebben weliswaar niet de beoogde groei kunnen realiseren maar de groei van de sociale woningvoorraad was niet mogelijk geweest zonder deze ambitieuze plannen.

Betaalbaarheid en doelgroepen

De betaalbaarheid van de corporatiewoningen is in lijn met de gemaakte afspraken. De corporaties bieden op stedelijk niveau minstens 70% van de huizen onder de aftoppingsgrens aan. Er komen meer woningen vrij voor nieuwe verhuur dan in vorige jaren. Daarvan werd 61% verhuurd aan reguliere woningzoekenden (afspraak minimaal 50%). Binnen deze groep worden  diverse doelgroepen gehuisvest via voorrangsregelingen. Zoals mensen met indicatie voor een rolstoelwoning; mensen die gebruik maken van de doorstroomregelingen ‘van hoog naar laag’ en ‘van groot naar beter’ en mensen die behoren tot bepaalde beroepsgroepen. Aan werkenden in zorg en onderwijs zijn bijvoorbeeld 210 woningen verhuurd.

Huisvesting kwetsbare groepen

In het voorjaar 2021 hebben gemeente, corporaties en huurders de behoefte aan woningen voor kwetsbare groepen besproken. Die behoefte is aanzienlijk groter dan de afgesproken 1.800 woningen en in 2021 zijn uiteindelijk ruim 2.100 woningen toegewezen aan kwetsbare groepen. Dit is echt een bijzondere prestatie, die veel betekent voor deze huurders. Het bezit van een woning betekent dat mensen kunnen starten met een nieuw hoofdstuk in hun leven. Zonder intensieve samenwerking met gemeente en zorgpartijen zouden we dit programma en dit resultaat niet kunnen realiseren.  

Duurzaamheid

De resultaten op duurzaamheid lopen achter, met name op de totale CO2-reductie en het gerealiseerde vermogen aan zonne-energie. Op basis van voortschrijdend inzicht is de doelstelling voor CO2-reductie voor de hele periode 2020-2023 in het najaar van 2021 opgehoogd van 8 naar 9%. Door verbetering van de CO2-monitor ( er zijn nu meer gegevens beschikbaar over meer woningen), blijkt echter minder CO2 te worden gereduceerd. Met terugwerkende kracht is het resultaat over 2020 naar beneden bijgesteld.

Bij de maatregelen over labelstappen en het aardgasvrij maken van woningen is een beperkte achterstand zichtbaar. In 2021 is er een terugval in de prestaties ten opzichte van 2020. Terwijl de partijen juist intensiever samenwerken dan voorheen en extra investeren in duurzaamheid. De uitvoering van deze projecten start veelal in 2022 en 2023 en zal leiden tot resultaten die boven de huidige afspraken uitkomen. Daarnaast werken de corporaties hard aan de landelijke afspraak over het verbeteren van alle woningen met E, F en G-labels.

Verhuurderheffing

Dit jaar werd bekend dat de verhuurderheffing per 1 januari 2023 wordt afgeschaft. De financiële ruimte die hiermee ontstaat is bedoeld om de landelijke afspraken over verduurzaming, betaalbaarheid en nieuwbouw te realiseren. Gemeente, corporaties en huurderskoepels zijn in gesprek over de impact van de vermindering en afschaffing van de verhuurderheffing en welke resultaten daarmee in Amsterdam gerealiseerd kunnen worden.

Nieuwe afspraken in 2023

We zijn nu over de helft van deze afsprakenperiode en inmiddels is een nieuwe gemeenteraad gekozen en een nieuw college aangetreden. In de komende periode gaan het college van B en W, de corporaties en de huurderskoepels werken aan een nieuwe Woonvisie, waarna in 2023 nieuwe Samenwerkingsafspraken worden gemaakt voor de periode 2024-2027.

  • Download hier de Tweede Monitor 2020-2023
  • Download hier de bijbehorende brief aan de gemeenteraad Amsterdam 
  • Download hier de Samenwerkingsafspraken 2020-2023